Langsung ke konten utama

Rangkuman Bahasa Jawa Kelas XI SMK Semester Genap

1.      Isi ajaran pupuh gambuh serat wedhatama
a.       Rasa syukur marang gusti Allah kang maha Agung kanthi suci ing batin
b.      Ngadohi tumindak kang ala
c.       Ngadohi watak angkara murka lan sifat ngedel ngendelake
d.      Tekun nglakoni sembayang
2.      Isi ajaran dalam ceritha rakyat ande – ande lumu
a.       Adil marang anak
b.       
3.      Ciri – ciri cerita rakyat
a.       Disampaikan secara turun – temurun
b.      Tidak diketahui siapa pengarangnya
c.       Mengandung nilai – nilai luhur
d.      Bersifat tradisional
e.       Memiliki banyak versi dan variasi
f.       Mempunyai bentuk bentuk klise dalam cara pengungkapannya
g.      Berkembang dari mulut ke mulut
h.      Bersifat anonym
i.        Cerita rakyat di sampaiakan secara lisan
4.      Menulis dengan aksara jawa petikan serat kalatidha
5.      Menjelaskan paribasan
Materi
A.    Paugerane ( Ciri – Ciri ) tembang diperangkake ing telung kelompok :
a.       Tembang Gedhe ( Girisa )
Sapada ana 4 gatra
Cacahing wanda saben sapada diarani laku
Tembang gedhe ing jaman saiki iku satemene niru tembang gedhe kuna kang diarani kakawain, yaiku kang kaiket :
-          Guru wilangan, yaiku cacahe wanda saben sagatra
-          Guru lagu , yaiku abot enteking swara utawa dawa cendheking wanda
-          Cacahing wanda ing dalem sagatra kang diarani laku
b.      Tembang Tengahan ( Wirangrong, Balabak , Juru Demung )
Tembang tengahan yaiku tembang macapat sing uwis ora terkenal, wis arang – arang kesrambah, tembang tengahan iku kaiket ing
-          Guru wilangan ( Cacahing wanda saben sagatra )
-          Guru lagu ( tibaning swara ing pungkasane gatra )
Balabak : sembrana parikena
Wirangrong : mrawabani ( wibawa )
Jurudemung : prenesan
c.       Tembang Macapat
Paugerane tembang macapat
a.       Guru gatra , cacahing larik saben sapada
b.      Guru wilangan , cacahing wanda saban sagatra
c.       Guru lagu, tibaning swara ing pungkasane gatra
B.     Serat Wedhatama
Serat wedhatama yaiku salah sawijiniing seratan kanjeng gusti pangeran adipati arya sri mangkunegara IV, wedhatama ngandut piwulang luhur kanggo mbangun budi pekerti
Menurut kamus bhs jawa dene L Mardiwasito , wedha tegese ilmu pangerten lan tama kang tegese becik.
Miturut R. Tanojo tegese tembung wedhatama yaiku pepathokaning putra, wedha tegese pepakem, lan tama tegese utama

1.      Serat wedhatama ana 5 pupuh yaitu :
a.       Pangkur ( 14 Pada )
Ngelmu kang sempurna kang dadi pathokaning kanggo manungsa yaiku babagan sopan santun
b.      Sinom ( 18 Pada )
Yaku babagan pikolehe saka tumndak ngati – ati
c.       Pocung ( 15 pada )
Kawicaksanaan sejati
d.      Gambuh ( 35 pada )
Piwulang e yaiku rasa syukur marang Gusti Allah kang maha Agung kanthi suci ing batin , ngadohi watak angkara murka lan sifat ngendel ngendelake serta tekun nglakoni sembayang
e.       Kinanthi ( 18 Pada )
Yaiku rasa nepsu kang kudu diatur kanggo tujuan kang luhur ngadohi tumindak kang ala, ngertos lan bisi milih endi sing apik endi sing elek, lan endi lan bekti marang tiyang sepuuh
2.      Piwulang ing serat wedhatama direngkas dadi 2 yaiku :
a.       Kanggo kanoman
Para kanoman supaya nyiinau babafan busana lan sopan santun, sera mangerteni sumben ngelmu kang bener, supaya ora nduweni sifat angkuh, lan para mudha kasumun purun budidaya kanggo trisarana urip yaiku wirya arta warsis
b.      Kanggo wong tua
Ngelmu kanggo menehi piwulang marang anake, kepiye carand milah – milah babakan ngelmu kang bener  nglakoni eling marang gusti
3.      Pathokane tembang gambuh
7u, 10u, 12i, 8u, 8o
4.      Titilaras yaiku diati – ati supaya bisa runtut karo swara sing bener tumprap gamelan
5.      Laras Slendro ( 1 , 2, 3 5, 6  )
-          Barang
-          Gulu
-          Dhada
-          Lima
-          Nem
6.      Laras pelog ( 1,23,4,5,6,7 )
-          Panunggul
-          Gulu
-          Dhada
-          Pelog
-          Lima
-          Nem
-          Barang
7.      Tata Cara nulis tembang macapat
a.       Nentokake lan tulisen ngenani gagasan opo sing arep tok gawe tembang
b.      Temtokna tembang apa kanga rep ko gawe
c.       Tulisen guru gatra, lagu, lan wilangan
d.      Gawea ukara ukara kang selaras karo paugerane tembang macapat
e.       Tlitinen meneh tembung sing kok gawe kudu cocok karo paugerane tembang macapat

C.     Cerita Rakyat
Cerita rakyat yaiku cerita sing asale saka rakyat ,sing dirembug babagan rakyat ing sawjining wewengkon tartamtu, saengga akeh nilai nilai jroning crita rakyat kang nganti wektu saiki isih cocok karo nilai kang lumaku ing masyarakat modern
1.      Unsur – Unsur Cerita Rakyat
a.       Unsur Instrinsuk
-          Tema yaiku dasar / intine cerita
-          Latar / setting
Yaiku informasi ngenani wektu , suasana lan panggona ing ngendi crita rakyat kuwi kabeber
·         Latar panggonan
·         Latar wektu
·         Latar swasana
-          Paraga
Yaiku wong utawa tokoh kang dhuweni peranan ing saben cerita rakyat
·         Paraga utama
Yaiku oara kang dados sentral ing cerita ( protagonist )
·         Paraga mungsung ( antagonis )
Yaiku paraga kang walikan karo parogo protagonist
·         Paraga pendamping ( tritagonis )
Yaiku paraga kang ndukung miturut cara tampilane
-          Watake paraga dibagi loro yaiku khanti cara langsung lan ora langsung
-          Sudut pandang yaiku ing ngendi pengarang mapanake dheweke ing cerita
·         Orang pertama ( aku )
·         Orang ketiga ( dia, nanda )
-          Alur yaiku bakune ceita wiwit saka wiwitan nganti pungkasan ( perkenalan, konflik, penyelesaian )
·         Maju = progresif
·         Mundur = regresif
·         Campuran
-          Lelewaning basa yaiku basa kang digunakake pengarang ing cerita
-          Amanat yaiku piwulang kang diandhut utawi piweling kanga rep diwenehake pengarang marang wong kang maca cerita rakyatk
2.      Unsur – unsur ekstrinsik :
a.       Budhaya serta nilai – nilai yang dianut
b.      Tingkat pendidikan
c.       Kahanan social ing masyarakat
d.      Agama lan keyakinan
e.       Kondisi politik , ekonomi, hukum
3.      Nilai – Niali kang kaanggit saka crita rakyat ing masyarakat
a.       Nilai moral ing crita rakyat dados sarana pendidikan ahlak
Urusan urip lan kauripan manungsa iku bisa dibagi dadi 3 yaiku:
o   Hubungan manungsa marang awake dhewe
o   Hubungan manungsa marang manungsa liyane
o   Hubungan manungsa marang gusti
b.      Crita rakyat dados potensi budaya local :
Cirita rakyat dibagi :
o   Mite yaiku crit prosa rakyat kang kaanggep nyata kadadean serta kaenggap suci marang sapawae kang andhuweni cerita
o   Legendha yaiku prosa rakyat kang ndhuweni ciri – ciri kang mirip karo mite yaiku kaanggep pancen nyat kedadean nangning ora dianggep suci
o   Dongeng yaiku cerita prosa rakyat kang ora dianggep nyata kedadean saa sapa wae kang dadi empune crita
c.       Budi Pekerti
d.      Budi pekerti marang nilai moral individu ing crita
Nilai moral individual yaiku nilai moral kang ngaggit hubungan manusia karo kauripan awake dhewe – dhewe utawa cara manungsa nganggep awake dewe
e.       Budi pekerti marang nilai moral social ing crita rakyat
Nilai – nilai moral yaiku :
o   Bekerja sama
o   Seneng tetulung
o   Katresnan
o   Rukun
o   Senenge menehi pituduh
o   Pangerten nasib wong liya
o   Seneng dongakake wong liyo
4.      Tata Carane Gawe Sinopsi Cerita Rakyat
Sinpsis yaiku ringkesan crita kang sedaya bisa arupa cerita ceka, crita rakyat, novel jawa,
Urut – urutane nulis sinopsi certa rakyat yaiku :
a.       Maca naskah kanhti ngerteni maksud lan karepe pengarang lan nyaten ide pokok
b.      Ngembangake ide pokok nganggo basamu dewe
c.       Gunakake ukara – ukara tunggal
d.      Ringkesen ukara mau dadi frasa
e.       Ringkesan pirang – pirang alenia dadi siji
f.       Pertajanke ukara sing ora isoh di sederhanakke
g.      Singkirna tembung – tembung kang bisa disingkerke
5.      Pengertian tata cara nyunting naskah
Nyunting yaiku salah siji tumindak ngedit, ngubah, utawa ngrapikake susunan panggon utawa gunane basa ing sawijine naskah tanpa ngubah maknane
Menawa nyunting naskah ana 3 aspek kang perlu disunting yaiu :
a.       Isi
b.      Organisasi
c.       Basa kang digunnakake
Bab – Bab kang dingerteni menawi menyunting yaiku
a.       Ejaan
b.      Tanda waosan
c.       Diksi
d.      Ukara
e.       Sistematika penulisan
f.       Kaleresane konsep
6.      Tujuan synopsis ing pawarta
a.       Ngringkes / ngelengkapi
b.      Nyedhaake / nambahu
c.       Nyegah yen ana kadadean lupute basa
d.      Ngubah struktur
e.       Nyegah lupute isi
7.      Penyunting kang apik kudune
a.       Ndhuweni pengalaman ing bidang jurnalistik minimal 3 th
b.      Pengetahuan wiyar
c.       Nduweni kemampuan basa kang apik
d.      Seneng maca sekehe kamus
e.       Ndhuwe common sense, logika kang kudu dikembangke
f.       Terbuka lan koopertif marang penulis / watawan
8.      Bebasan yaiku unen – unen kang ajeg panggone kang duwe teges entar mawa surasa perpindhahan ( kewan, barang, sipate wong )
9.      Paribasan yaiku unen – unen kang ajeg panggone mawa teges entar tetembungane wantah, ora  nganggo pepindhan

-          Ana catur mungkur

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Rangkuman Kewirausahaan Kelas XI Semester Genap

1.       Produk kerajinan dari bahan keras merupakan produk yang dibuat dengan bahan dasar yang keras dan tidak mudah dalam pengolahannya. 2.       Bahan pembuatan kerajainan dari bahan keras : -           Kayu -           Bamboo -           Logam -           Batu 3.       Menjelaskan aneka produk kerajinan berbahan keras 4.       Contoh kerajinan dari bahan keras 5.       Fungsi kerajinan berbahan keras : -           Benda hiassan / dekorasi -           Benda terapan / siap pakai -           Benda mainan 6.       Unsur-unsur karya kerajinan a.        Unsur Estetika (Kendahan) Keindahan adalah nilai nilai estetis yang menyertai sebuah karya seni Nilai-nilai keindaan memiliki prinsip -           Kesatuan (unity) -           Keselarasan (harmoni) -           Keseimbangan (balance) -           Kontras b.       Unsur Ergonomis Merupakan karya kerajinan yang digunakan sebagai aspek fungsi/kegunaan -           Keamanan -           Kegunaan -

KONFIGURASI DASAR DEBIAN 7 MUH NANDA J R #UKK 2016

UKK Kelas 11 Teknik Komputer & Jaringan SMK Negeri 2 Klaten Yuk yang mau liat di youtube  Klik Ini !!  Yang pengen punya dan menyimpan video dari admin  Klik Ini Loh !!! Terima Kasih By : Muh Nanda J R